Er zijn van die nummers die je hoort, maar niet écht hoort. Niet omdat ze niet luid genoeg zijn, of te moeilijk maar juist omdat ze te veel zijn. Te veel gevoel, te veel gelaagdheid, te veel waarheid, misschien. Eén van mijn favoriete nummers, Gaia van Valensia,  is zo'n nummer. Het is geen hit die je per ongeluk oppikt op de achtergrond van een terras of die uit de radio komt als je in de file staat. Nee, Gaia vraagt van je. Durf je te luisteren? Echt te luisteren? Niet met je oren, maar met alles wat je bent?

De man van marmer en vuur- ‘’Over een artiest die met weelderige overdaad iets anders wilde zeggen dan de rest.’’

Aldous Byron Valensia Clarkson, een Nederlandse artiest met een bijna buitenaardse flair. In de jaren ’90 werd hij vaak vergeleken met Queen, Kate Bush en met alles wat grootser was dan het leven zelf. Zijn muziek barok, filmisch, overdadig paste niet in het hokje van de hitlijst. Dus zetten we hem weg als “over the top”, “te theatraal”. Te veel. Terwijl hij misschien precies op het juiste moment kwam en één van de meest complexe nummers schreef.

Gaia: een symfonie vermomd als popsong

Op het eerste gehoor lijkt Gaia misschien gewoon een nummer uit de jaren negentig. Een popsong die groot wil zijn, met veel drama en een beetje theater. Maar als je echt luistert, gebeurt er iets anders. Het nummer is meer dan wat het in eerste instantie lijkt. Het is geen simpel liedje. Het is een ervaring, iets dat je niet zomaar kunt vangen in een paar regels.

Valensia’s stem is bijzonder. Het is geen standaard popstem. Hij lijkt niet te zingen voor het applaus, maar voor iets diepere. Soms klinkt zijn stem zacht, bijna fluisterend, dan weer krachtig, als een oproep. Het is alsof hij niet voor een publiek zingt, maar voor iets dat groter is dan hijzelf. De muziek bouwt langzaam op, je wordt er niet in gezogen, maar het is er ineens. Het is overal.

En dan, die vioolsolo na het eerste refrein. Het is geen moment van show. Geen virtuositeit, geen gedram. Het is kwetsbaar, het is puur. Het voelt alsof de muziek iets moet zeggen, iets wat niet langer kan wachten. Even stopt alles. De theatrale pracht valt weg, en wat overblijft is iets eenvoudigs. Je hoort de emotie die erachter schuilt.

De viool speelt zacht. Het is geen explosie van geluid, maar het raakt je wel. Het is alsof de muziek even stopt en je iets wil vertellen, iets dat altijd al daar was, maar nu eindelijk wordt uitgesproken. Het is niet hard, het is niet schreeuwerig, maar het komt binnen. Het maakt je stil. Je voelt het.

Op dat moment is Gaia geen nummer meer. Het wordt iets dat je niet gewoon luistert, maar iets dat je echt ervaart. Het is geen mooie melodie, het is geen knappe compositie. Het is een gevoel, een boodschap. En het laat je achter, niet omdat het zo groot is, maar omdat het zo puur is. Het probeert niet groot te zijn, maar is het gewoon. En dat maakt het bijzonder.

Gaia: Een roep om aandacht

Het is een boodschap, een herinnering. De aarde roept ons, maar we luisteren te weinig. Het nummer legt de nadruk op wat we vaak vergeten: dat we niet los staan van de wereld om ons heen. Valensia geeft ons geen keuze, we kunnen niet wegkijken. Zijn muziek is een dringend gesprek dat niet verder uitgesteld kan worden. De aarde is niet alleen een plek, het is een levende kracht, en in Gaia wordt dat voor even heel duidelijk. Het vraagt om erkenning, niet om vergeving. Misschien is het juist die herinnering die ons zo ongemakkelijk maakt.

Gaia het fenomeen wat wij kennen als aarde, de manier hoe we de aarde zien, een levend, ademend systeem, een organisme dat zichzelf in balans probeert te houden. Het is de gedachte dat alles met elkaar verbonden is, van de lucht die we inademen tot de oceanen die de planeten omarmen. Dit idee werd voor het eerst gepopulariseerd door wetenschapper James Lovelock, die ontdekte dat de aarde reageert op veranderingen, net zoals een levend wezen zou doen. En hoewel dit idee oorspronkelijk wetenschappelijk was, is het langzaam een culturele metafoor geworden: de aarde als een levend, ademend geheel dat niet alleen onze zorg, maar ook onze verantwoordelijkheid vraagt. Gaia herinnert ons eraan dat we deel uitmaken van iets veel groters, iets dat zich niet aan de randen van ons begrip houdt.

De complexiteit van de muziek laat men nadenken over het leven

Misschien is dat het wel: we willen niet graven. Niet in kunst, niet in elkaar, niet in onszelf. We kiezen eenvoud omdat die veilig is. We luisteren naar muziek die niet te veel vraagt, kijken naar series die ons niet uit evenwicht brengen. Gaia breekt met die regel. Het is geen achtergrondmuziek. Het is confronterend mooi. En schoonheid is soms het moeilijkst te verdragen wanneer ze een spiegel is.

Wat zegt het eigenlijk, dat we zo’n nummer over het hoofd zien? Dat we liever de ironie vieren dan de ernst omarmen? Misschien zijn we moe van nuance. Of misschien zijn we bang voor wat er onder al die lagen schuilt. Want luisteren naar Gaia betekent dat je jezelf vragen moet stellen. Over de wereld. Over onze plek daarin. Over alles wat we verloren hebben omdat we niet goed genoeg hebben gekeken, of geluisterd.

Gaia is geen vergeten parel. Ze ligt niet in het stof van de geschiedenis. Ze is hier, elke keer dat je haar opzet. En misschien, als je durft, als je even stilvalt, hoor je wat je al die tijd hebt gemist.

Niet alles wat groot is, is leeg. Niet alles wat bombastisch is, is nep. Soms schuilt de diepste waarheid juist in de barok. Durf te luisteren. Zonder oordeel. Wie weet hoor je dan ineens iets dat je verandert.

‘Liefs’,

💜

Bekijk en luister hem HIER